Σε Άρθρα – Απόψεις

Άρθρο Ιωάννη Τσίμαρη, Βουλευτή Ιωαννίνων ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, στην εφημερίδα “Παραπολιτικά”

Τα σύγχρονα συστήματα υγείας στις ανεπτυγμένες χώρες και στην Ε.Ε. είναι αντιμέτωπα με παρόμοιες και σύνθετες προκλήσεις. Η γήρανση του πληθυσμού, η πολυνοσηρότητα, οι ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό – ιατρικό και νοσηλευτικό- , η αυξανόμενη επιβάρυνση λόγω αποτρέψιμων μη μεταδοτικών ασθενειών οι οποίες οφείλονται σε παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ και η παχυσαρκία. 

Το 41% των ενηλίκων στη χώρα έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα και το 52% του πληθυσμού άνω των 65 ετών πάσχει από δύο ή περισσότερα χρόνια νοσήματα, σημειώνοντας το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ και το υψηλότερο στις γυναίκες (56%). Οι ασθενείς με χρόνια νοσήματα αποτελούν το 85% του συνολικού φορτίου νοσηρότητας και κατ’ επέκταση της συνολικής δαπάνης για την υγεία. Παρά ταύτα, ο αριθμός αυτών που έχουν τις συννοσηρότητες είναι μεγαλύτερος στον εργαζόμενο πληθυσμό που είναι νεότερος παρά στους ηλικιωμένους. Και ενώ φαίνεται παράδοξο, δεν είναι, γιατί ενώ η πιθανότητα να έχουμε συννοσηρότητες αυξάνεται με την ηλικία, ταυτόχρονα αυξάνεται η πιθανότητα να αποβιώσουμε εξαιτίας των πολλαπλών νοσημάτων. 

Υπό το πρίσμα αυτό , καθίσταται σαφές οτι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο Ε.Σ.Υ. αποτελούν κρίσιμη παράμετρο για την διασφάλιση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας του συστήματος. Για να καταστεί αυτό εφικτό απαιτούνται σχέδιο, στρατηγικές επενδύσεις, κατάλληλα καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό και σύγχρονες δομές διακυβέρνησης.

Το Εθνικό Σύστημα Υγείας χαρακτηρίζεται από μια σειρά διαχρονικών και δομικών παθογενειών.

  • Χρηματοδοτική ανεπάρκεια και στρεβλός επιμερισμός πόρων. Η δημόσια χρηματοδότηση της υγείας παραμένει συστηματικά χαμηλά, προσεγγίζοντας το 62% των συνολικών δαπανών. Είναι η χαμηλότερη δημόσια χρηματοδότηση μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. Ο Ε.Ε. μέσος όρος ανέρχεται στο 81%. Κατά συνέπεια έχουμε  τις δεύτερες υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες , περίπου στο 33%, 7,3 δις ευρώ,  όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος αγγίζει το 15%.
  • Απουσία οργανωμένης Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Π.Φ.Υ.). Η πλειονότητα των δομών υπολειτουργεί , παρέχοντας υπηρεσίες περιορισμένων δυνατοτήτων αντί ενός ολοκληρωμένου μοντέλου πρόληψης και φροντίδας υγείας με διεπιστημονικές ομάδες φροντίδας.
  • Απουσία δομών χρόνιας φροντίδας. Η έλλειψη δημόσιων δομών μακροχρόνιας φροντίδας στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα τη μεταφορά της ευθύνης στις οικογένειες, οι οποίες συχνά εξουθενώνονται σωματικά, ψυχολογικά και οικονομικά ενώ η νοσηλεία μη οξέων περιστατικών στα νοσοκομεία επιβαρύνει περαιτέρω το σύστημα.
  • Ανισοκατανομή και υποστελέχωση. Τα επαρχιακά νοσοκομεία αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης και υπολειτουργίας με αποτέλεσμα τον συγκεντρωτισμό υπηρεσιών υγείας στα αστικά κέντρα. Έτσι εντείνονται οι ανισότητες μεταξύ περιφέρειας και αστικών κέντρων με ιδιαίτερη έμφαση στις απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές. Παράλληλα υπάρχουν συνεχόμενες αναγκαστικές μετακινήσεις του προσωπικού, εφημέρευση γιατρών με μπλοκάκι με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται επαρκώς η συνέχεια στο κλινικό έργο ενώ υπάρχει εφημέρευση στα όρια ασφαλείας. 
  • Κατακερματισμός δομών και ανεπαρκής χρήση τεχνολογιών. Οργανωτικές παθογένειες όπως ο κατακερματισμός κλινικών , τμημάτων και  εργαστηρίων που υπονομεύουν την συνοχή του Ε.Σ.Υ. που εμποδίζουν την ανάπτυξη συντονισμένων θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Παράλληλα η διείσδυση και η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών παραμένει ιδιαίτερα περιορισμένη, με αποτέλεσμα την αδυναμία υιοθέτησης αποδοτικότερων πρακτικών φροντίδας. 
  • Γήρανση και επαγγελματική εξουθένωση του προσωπικού. Η δημογραφική γήρανση του υγειονομικού δυναμικού σε συνδυασμό με την εργασιακή κόπωση λόγω των δυσμενών εργασιακών συνθηκών, δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο μειωμένης απόδοσης και αυξανόμενης πίεσης στο σύστημα. Η έλλειψη ουσιαστικών κινήτρων ακόμη και σήμερα εντείνει το φαινόμενο.

Ο κεντρικός άξονας των παθογενειών του Ε.Σ.Υ., εντοπίζεται στην ίδια την διοικητική του δομή.  Παρά την τυπική αποκέντρωση μέσω των Υγειονομικών Περιφερειών ( Υ.Π.Ε.) η ουσιαστική διοίκηση εξακολουθεί να ασκείται κεντρικά από το Υπουργείο Υγείας, με κυρίαρχο το ρόλο της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας. Οι Υ.Π.Ε. λειτουργούν ως διαμεσολαβητικοί μηχανισμοί μεταξύ του Υπουργείου και των νοσοκομείων. Στα νοσοκομεία δε οι διοικήσεις παραμένουν κομματικοποιημένες , παρα τις φαινομενικές επιλογές μέσω ΑΣΕΠ. Μ’ αυτό τον τρόπο υπονομεύεται η χρηστή διαχείριση και η εφαρμογή πολιτικών και στρατηγικών ανάπτυξης. Έτσι π.χ. κατακερματίζονται οι προϋπολογισμοί με τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων , προς τέρψη των ημετέρων και ζημία στις υπηρεσίες υγείας των ασθενών. Εν κατακλείδι παρατηρείται δυσκαμψία του συστήματος, ανορθολογική κατανομή πόρων και έλλειψη στρατηγικού ανασχεδιασμού. 

Η κυβέρνηση της ΝΔ χαρακτηρίζει μεταρρύθμιση καθετί που εξαγγέλει και εφαρμόζει. Αυτό είναι ψευδές. Η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας αρκείται σε μια υποτυπώδη διαχείριση των τρεχουσών υγειονομικών ζητημάτων και σχεδόν πάντα εφόσον έχουν ανακύψει σημαντικά προβλήματα. Μεμονωμένες παρεμβάσεις, ετεροχρονισμένα και αποσπασματικά δεν είναι μεταρρυθμίσεις. Τα ‘ βραχιολάκια’ στα ΤΕΠ δεν παρέχουν υπηρεσίες υγείας στους ασθενείς , το υγειονομικό προσωπικό τις παρέχει, ενώ η αντιμετώπιση της αυξημένης κίνησης στα ΤΕΠ είναι ανάπτυξη της ΠΦΥ. Η ενιαία λίστα χειρουργείων παραμένει κρυφή 1,5 χρόνο τώρα , παρά τις επαναλαμβανόμενες εξαγγελίες για δημοσιοποίηση. Πόσο μειώθηκαν οι λίστες, ποια τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των χειρουργείων που έγιναν, ποιά η σύγκριση με ό,τι πραγματοποιείται στα ιδιωτικά θεραπευτήρια, κανείς δεν γνωρίζει με στοιχεία.

Το Ε.Σ.Υ. απαιτεί  ανασχηματισμό με βάση τις σύγχρονες προκλήσεις . Απαιτεί ένα σαφές, συνεκτικό στρατηγικό πλαίσιο μετασχηματισμού και η ΝΔ αρκείται απλώς σε εξαγγελίες- πυροτεχνήματα για εφήμερη προβολή. Το ΠΑΣΟΚ που ίδρυσε το Ε.Σ.Υ ως μεταρρύθμιση τη δεκαετία του ‘ 80 , το ίδιο σήμερα μπορεί να το μετασχηματίσει σε ένα σύγχρονο σύστημα υγείας με ασθενοκεντρικό χαρακτήρα οργανώνοντας τη φροντίδα και τις υπηρεσίες με βάση το σύνολο των αναγκών, παρέχοντας προηγμένες ποιοτικές υπηρεσίες υγείας για όλους

Πληκτρολογήστε και πατήστε το enter.

ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής
Επισκόπηση Πολιτικής Απορρήτου

Το Κίνημα Αλλαγής εγγυάται τον σεβασμό του ιδιωτικού απορρήτου των μελών του, καθώς και την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων, είτε αυτά τηρούνται διαδικτυακά είτε στις εγκαταστάσεις του. Για το λόγο αυτό, στο πλαίσιο του ισχύοντος εθνικού και ενωσιακού νομικού πλαισίου που διέπει την προστασία των προσωπικών δεδομένων, ιδίως του Γενικού Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Προστασία Δεδομένων 2016/679 (εφ’ εξής «ΓΚΠΔ»), το Κίνημα Αλλαγής γνωστοποιεί την παρούσα νόμιμη και διαφανή πολιτική προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, με σκοπό να παρέχει στα φυσικά πρόσωπα («υποκείμενα των δεδομένων») επαρκή ενημέρωση για τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τα οποία συλλέγει και επεξεργάζεται κατά την παροχή των υπηρεσιών του προς το κοινό. Με την παρούσα πολιτική καθορίζονται οι βασικές αρχές και οι κανόνες, σύμφωνα με τους οποίους το Κίνημα Αλλαγής συλλέγει, επεξεργάζεται και αποθηκεύει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως αυτά ορίζονται από την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.