Ανακοίνωση Τομέα Ναυτιλίας ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για το σ/ν «Εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 για τη θέσπιση πλαισίου ελέγχου άμεσων ξένων επενδύσεων για ασφάλειας ή δημόσιας τάξης»
• Το σχέδιο νόμου «για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 για τη θέσπιση πλαισίου ελέγχου άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ένωση για λόγους ασφάλειας ή δημόσιας τάξης», είναι ελλιπές, καθώς αγνοεί ότι η χώρα μας διαθέτει, με επιλογή και ευθύνη της ΝΔ και νωρίτερα του ΣΥΡΙΖΑ την πρωτοτυπία να έχει απολέσει τον έλεγχο κρίσιμων λιμενικών υποδομών.
• Είχαμε προειδοποιήσει τη κυβέρνηση να μην προχωρήσει στην πώληση Οργανισμών Λιμένων. Όμως η σημερινή κυβέρνηση προχώρησε στην πώληση των Οργανισμών Λιμένων Ηγουμενίτσας και Ηρακλείου, και δυστυχώς σχεδιάζει να συνεχίσει την πολιτική αυτή. Είχαμε προειδοποιήσει τη κυβέρνηση για ανάγκη δημιουργίας ισχυρού εποπτικού μηχανισμού, των ιδιωτικών Φορέων διοίκησης λιμένων ΟΛ Πειραιώς και ΟΛ Θεσσαλονίκης.
• Όμως η κυβέρνηση αγνόησε την υπεύθυνη θέση του ΠΑΣΟΚ, που αποτελεί και την ευρωπαϊκή πρακτική και προχώρησε σε πώληση του 67% των λιμένων και τώρα φέρνει, με πέντε χρόνια καθυστέρηση, μέτρα εφαρμογής Κοινοτικού νόμου, που απαιτεί να ελέγχεται η άμεση ξένη επένδυση (ΑΞΕ) όταν το ποσοστό συμμετοχής στην εταιρεία στόχο ανέρχεται σε 10% τουλάχιστον και η δραστηριότητα της εταιρείας αυτής αφορά σε υποδομές, περιουσιακά στοιχεία, ή υπηρεσίες στις λιμενικές υποδομές.
• Αν η κυβέρνηση δεν είχε καθυστερήσει πέντε χρόνια τη σημερινή συζήτηση, αν δεν καθυστερούσε την εφαρμογή του Κοινοτικού κεκτημένου, θα είχαμε αποφύγει τις αρνητικές εξελίξεις στους λιμένες της χώρας.
• Σήμερα η κυβέρνηση ολοκληρώνει το λάθος της με ένα σχέδιο νόμου το οποίο αγνοεί στην πράξη ότι ο Κανονισμός της ΕΕ 2019/452 κάνει, και δίκαια, ιδιαίτερη αναφορά στους λιμένες και τις υποδομές τους.
• Οι λιμένες αποτελούν παραδοσιακά κρίσιμες υποδομές για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, αλλά και της εθνικής άμυνας. Οι λιμένες αποτελούν υποδομές παραμεθόριων και νησιωτικών περιοχών με εθνική σημασία. Και η έμφαση της Ευρώπης στην στρατιωτική κινητικότητα αναβαθμίζει το ρόλο τους, κάτι που επισήμανε και ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τις Μεταφορές και τον Τουρισμό στην πρόσφατη συνάντησή του με τους Ευρωπαϊκούς λιμένες.
• Η κυβέρνηση αγνοεί τις συζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και τα πορίσματα σχετικών εκθέσεων του Ε.Κ. που δημοσιεύτηκαν το 2023 για τον έλεγχο της ροής σημαντικών δεδομένων από κρατικές ή ιδιωτικές εταιρείες τρίτων χωρών και το γεγονός ότι ορισμένες κρατικής ιδιοκτησίας εταιρείες που επενδύουν στους λιμένες δεσμεύονται από το Σύνταγμα της χώρας τους να μοιράζονται τα δεδομένα τους με τις κυβερνήσεις τους.
• Ως ελάχιστο μέτρο ευθύνης απέναντι στη χώρα μας είναι απαραίτητο να αναθεωρηθεί η πολιτική της κυβέρνησης και να υπάρξει επιτέλους συστηματική εποπτεία των υφιστάμενων ΑΞΕ στις λιμενικές υποδομές και τις λιμενικές υπηρεσίες.
• Θεωρούμε ιδιαίτερα αρνητική την εποπτεία τους από την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (το «Υπερ-Ταμείο»).
• Είναι απαραίτητο ο έλεγχος εφαρμογής των κυρωτικών νόμων που συνοδεύουν την πώληση της ιδιοκτησίας των ελληνικών λιμένων μέσω ΑΞΕ, αλλά και ο έλεγχος όλων των μεταβολών – π.χ. αναπτυξιακής δομής, επενδυτικής δραστηριότητας – στο σύνολο των λιμένων που έχουν ιδιωτικοποιηθεί θα πρέπει να αποτελέσει αρμοδιότητα μια αναβαθμισμένης και με ουσιαστική λειτουργία διακυβερνητικής Επιτροπής Παρακολούθησης Λιμένων, και όχι μιας Επιτροπής που έχει μεν θεσπιστεί (Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 4/2021) αλλά δεν έχει καμιά παρέμβαση παρά τις ουσιαστικές επενδυτικές υστερήσεις, και παραβίασης συμβατικών υποχρεώσεων, που εμφανίζονται στους ιδιωτικοποιημένους λιμένες της χώρες.
Ως ελάχιστο μέτρο ευθύνης απέναντι στη χώρα είναι απαραίτητο να αναθεωρηθεί η πολιτική της κυβέρνησης και η παρουσία ΑΞΕ στις λιμενικές υποδομές να περιοριστεί στην προσφορά υπηρεσιών (και όχι στην ιδιοκτησία λιμένων) με παράλληλη αυστηρή εφαρμογή του συνόλου των προβλέψεων του Κοινοτικού κεκτημένου.
