Ομιλία Κατερίνας Σπυριδάκη στην Ολομέλεια της Βουλής για το Αναπτυξιακό Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η ανάπτυξη αποτελεί, όχι μόνο, όρο προόδου και ευημερίας αλλά προϋπόθεση επιβίωσης στο παρόν αλλά και στο μέλλον. Η επιλογή του αναπτυξιακού μοντέλου μιας χώρας συνδέεται άρρηκτα με τις δυνατότητές της, τις διεθνείς γεωπολιτικές και οικονομικές συνθήκες, τους στόχους, που η ίδια η χώρα θέτει, καθώς και με το περιεχόμενο της ανάπτυξης, που επιθυμεί.
Έχουμε πει πολλές φορές ότι πρέπει να αλλάξουμε το αναπτυξιακό μας πρότυπο διότι είναι ξεπερασμένο και δεν οδηγεί σε μια βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη.
Θα περίμενε κανείς, η Κυβέρνηση να λάμβανε υπόψη της μερικές, έστω, θέσεις της αντιπολίτευσης, να αφουγκραζόταν τις ανάγκες της κοινωνίας και να επεδίωκε με κάποιο σχέδιο μια ανάπτυξη ισόρροπη, με βιωσιμότητα και κοινωνική δικαιοσύνη, προς όφελος των πολλών και όχι των λίγων και ισχυρών.
Δεν το βλέπουμε αυτό. Αντίθετα βλέπουμε και συζητάμε σήμερα ένα νομοσχέδιο για την ανάπτυξη και δήθεν για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση, με επικοινωνιακό τίτλο, που γεννά προσδοκίες αλλά δε διαθέτει ένα ολοκληρωμένο και συγκεκριμένο σχέδιο για την ανάπτυξη.
Σωστά, ο Ειδικός Αγορητής μας, Παύλος Γερουλάνος, το χαρακτήρισε «κουρελού». Βρίθει ατάκτως ειρημένων παρεμβάσεων, που προσπαθούν να κλείσουν τρύπες, να μπαλώσουν λάθη και να παρατείνουν καταστάσεις. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι περιλαμβάνει άρθρα για ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης και άρθρα αρμοδιότητας 10 Υπουργείων.
Τα άρθρα του Υπουργείου Εσωτερικών, που αφορούν τους ΟΤΑ δεν τέθηκαν καν στη διαβούλευση- και δεν είναι η πρώτη φορά. Μάλλον η Κυβέρνηση έχει αλλεργία γενικά με τη διαβούλευση και ειδικότερα με τη διαβούλευση ρυθμίσεων για τους ΟΤΑ. Έχει όμως τεράστια έφεση στην κακή νομοθέτηση, την απουσία ουσιαστικής συζήτησης και την καταπάτηση των διαδικασιών της Βουλής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Κυβέρνηση, με το παρόν νομοσχέδιο, ουσιαστικά, αποδέχεται τις δυσλειτουργίες στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στο Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και τα προβλήματα απορροφητικότητας, που εμείς αλλά και όλοι οι φορείς επισημάναμε εγκαίρως και οφείλονται στον κακό σχεδιασμό και τις κυβερνητικές πολιτικές επιλογές, που απλά αποκαλύπτουν σκοπιμότητες και υπηρετούν τους λίγους.
Ασκήσαμε εντονότατη κριτική για το λανθασμένο σχεδιασμό του προγράμματος «Ελλάδα 2.0», χωρίς διαβούλευση και προς όφελος των ισχυρών. Σήμερα διαπιστώνεται, ότι πάσχει και στην υλοποίηση. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι το Ταμείο Ανάκαμψης λήγει τον Αύγουστο του 2026. Αν δεν δοθεί παράταση στην υλοποίηση του σχεδίου, τότε δεν θα απορροφηθούν τα προβλεπόμενα ποσά.
Τα προβλήματα δεν λύνονται με διαχειριστικές ρυθμίσεις και μικροδιευθετήσεις, ακολουθώντας το ίδιο καταστροφικό μοντέλο, που οδηγεί σε ασφυξία τον επιχειρηματικό κόσμο και ιδιαίτερα τη μικρομεσαία επιχείρηση.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία. Μόνο το 3% των επιχειρήσεων της χώρας έχει πρόσβαση στο Ταμείο Ανάκαμψης, μόνο το 6% έχει πρόσβαση στο ΕΣΠΑ και μόνο το 7% σε Τράπεζες. Αν σε αυτή την κατάσταση προσθέσουμε την ακρίβεια, τους έμμεσους φόρους και τη συνεχή υποχώρηση του κοινωνικού κράτους, θα έχουμε σκιαγραφήσει το σύνολο των αποτελεσμάτων της κυβερνητικής πολιτικής.
Η Κυβέρνηση δεν αντιλαμβάνεται την ανάγκη για περιφερειακό σχεδιασμό, που να οδηγεί σε μια ισορροπημένη ανάπτυξη όλων των περιφερειών, με κατανομή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης όχι μόνο κατά κλάδο αλλά και στις Περιφέρειες της χώρας. Επιμένει στο χρεωκοπημένο μοντέλο του κρατικού συγκεντρωτισμού και αγνοεί προκλητικά παραγωγικούς, τοπικούς και περιφερειακούς φορείς.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το νομοσχέδιο δεν απαντάει στο πάγιο αίτημα της Πρωτοβάθμιας Τ.Α για απόδοση των παρακρατηθέντων χρημάτων, που κόπηκαν στα χρόνια της κρίσης. Συνεχίζεται ο εμπαιγμός για το ανώτατο όριο των ΚΑΠ. Καταψηφίσαμε το 2017, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μείωσε δραστικά τα ποσά και ψηφίσαμε παρών, το 2022, όταν η ΝΔ τα αύξησε ελάχιστα. Το πρόβλημα παραμένει. Κυρίως όμως, παραμένει το μείζον πρόβλημα της οικονομικής ελλειμματικότητας της Τ.Α. Για το 2023, το έλλειμμα εκτιμάται στα 301 εκατ. και με πρόβλεψη ελλείμματος 297 εκατ. για το 2024. Ενώ το 2022 το έλλειμμα ανήλθε στα 326 εκατ. Έτσι, η Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να παίξει τον αναπτυξιακό της ρόλο.
Προβλέπονται ρυθμίσεις, που επιτρέπουν, Πρόεδρος του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Αττικής, καθώς και Πρόεδρος στις Επιτροπές αποφασιστικού χαρακτήρα του Περιφερειακού Συμβουλίου, να ορίζονται και Περιφερειακοί Σύμβουλοι της πλειοψηφίας. Προφανώς, ο νέος Περιφερειάρχης Αττικής, θέλει να ορίσει κάποιον συγκεκριμένο από τους Περιφερειακούς Συμβούλους.
Δικαιώνονται οι σοβαρές επιφυλάξεις μας για τη σκοπιμότητα, εφαρμοσιμότητα και αποτελεσματικότητα της δημιουργίας των «Φορέων Λειτουργίας Λαϊκών Αγορών», που είχαμε εκφράσει, κατά την κοινοβουλευτική διαδικασία του ν.5003/2022.Πέρασε ένας χρόνος και ακόμα οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να πληρωθούν από τους νέους Φορείς, οπότε δίδεται παράταση. Ένα ακόμη δείγμα της κυβερνητικής πρακτικής, που είναι:
1.Νομοθετούμε πρόχειρα και υπέρ των ισχυρών,
2.Κλείνουμε τα αφτιά σε αντιπολίτευση και φορείς
3.Αν «δεν μας βγει», επανανομοθετούμε αναγκαστικά, άλλωστε έχουμε το 41%.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις για παρατάσεις προσωπικού και όχι μόνο, επιδόματα, καλύψεις δαπανών κλπ. Υπάρχουν διατάξεις αναγκαίες, διατάξεις προβληματικές και φωτογραφικές. Αναγκαίες διατάξεις είναι οι σχετιζόμενες με την ομαλή λειτουργία των Υπουργείων, την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, την κατασκευή μουσείου στη Θεσσαλονίκη, τις παρατάσεις απόσυρσης τουριστικών λεωφορείων και ταξί και τις παρατάσεις προσωπικού, αν και θεωρούμε ότι με τις τελευταίες, η Κυβέρνηση κρατά όμηρους τους εργαζομένους και δεν προχωρά σε μόνιμες λύσεις κάλυψης του αναγκαίου προσωπικού. Διαφωνούμε με τις διατάξεις για τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές και με άρθρα, που περιλαμβάνουν πολλά επιμέρους μέρη, όπως το «καλάθι του νοικοκυριού», την παράταση του πλαφόν αύξησης στα ενοίκια των επαγγελματικών μισθώσεων κλπ.
Τα άρθρα 39 και 42 του Υπουργείου Τουρισμού αφορούν διευθετήσεις. Αναμένουμε ένα ολοκληρωμένο νομοσχέδιο για τα μείζονα θέματα του Τουρισμού. Το άρθρο 39, που σχετίζεται με την χρηματοδότηση της μετεκπαίδευσης μισθωτών τουριστικών επαγγελμάτων, ελπίζω να υπενθύμισε στην ηγεσία του Υπουργείου Τουρισμού τη δέσμευσή της για αναβάθμιση συνολικά της τουριστικής εκπαίδευσης, την οποία κι αυτήν αναμένουμε.
Τέλος, το πώς η Κυβέρνηση εννοεί τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση, το βιώνουν οι πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας, με ανεργία, μετανάστευση, κλειστά μαγαζιά και συρρίκνωση του ΑΕΠ.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το νομοσχέδιο υπολείπεται των αναγκών και της κοινωνίας και της οικονομίας και σε πολλά σημεία χειροτερεύει τα πράγματα. Το νομοσχέδιο είναι συνονθύλευμα διατάξεων, δηλαδή ερανιστικό. Το πρόβλημα είναι ακριβώς εδώ. Βλέπουμε πολλά ερανιστικά νομοσχέδια και κανένα νομοσχέδιο «στρατηγικού πλαισίου». Βλέπουμε πολλά νομοθετήματα για τους ισχυρούς και όχι για τους πολλούς. Δεν βλέπουμε όραμα, σχέδιο και προοπτική για μια βιώσιμη ανάπτυξη, για μια κοινωνία με συνοχή και δικαιοσύνη, για ένα καλύτερο αύριο.
Τελικά, δεν βλέπουμε μια Κυβέρνηση, που να θέλει και να μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες, τις προκλήσεις του παρόντος και τις απαιτήσεις του μέλλοντος.
Σας ευχαριστώ.
