Σημεία Ομιλίας Χρήστου Γκόκα, στην Ολομέλεια της Βουλής στο Σχέδιο Νόμου με θέμα : «Εθνικός Κλιματικός Νόμος – Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή»
- Για το κορυφαίο πρόβλημα του πλανήτη, αυτό της Κλιματικής Αλλαγής, εμείς το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, μιλήσαμε έγκαιρα και πρώτα απ’ όλους. Μιλήσαμε για την Βιώσιμη Ανάπτυξη, για την Πράσινη Ανάπτυξη, για ένα Νέο Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο. Ενδεικτικά αναφέρω τον γνωστό Νόμο του ΠΑΣΟΚ 1650/1986 για το Περιβάλλον, όπως και τα μετέπειτα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, τα φωτοβολταϊκά στις στέγες, όπως αυτά με ισχύ 10 KW για τις κατοικίες, με τις προβλέψεις του Ν. 3851/2010.
- Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, κατέθεσε ολοκληρωμένη πολιτική πρόταση, για έναν Ελληνικό Κλιματικό Νόμο, με βασικούς άξονες: Την ευρεία διαβούλευση και τη συναίνεση, μέσα από διάλογο με φορείς, πολίτες και ιδιαίτερα τους νέους, Τους γενικούς αλλά και τους μετρήσιμους στόχους (τέσσερις δεσμευτικοί στόχοι), Τον έλεγχο στην εφαρμογή του, μέσα και από κοινοβουλευτικές διαδικασίες.
- Οι πολιτικές επιλογές και αποφάσεις της Κυβέρνησης, που σχετίζονται με την Κλιματική Αλλαγή, όπως στον τομέα της ενέργειας ή των παραγωγικών δραστηριοτήτων, έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τη συγκέντρωση, με τη συμμετοχή λίγων, μια ευκαιρία για μεγάλα (άρα λίγα) αντίστοιχα έργα, για μεγάλες επενδύσεις.
- Για μας, οι πολιτικές για το ζήτημα της Κλιματικής Αλλαγής, βασίζονται σε επιλογές όπως:
- Ο στόχος της ενεργειακής επάρκειας, χωρίς εξαρτήσεις.
- Η δυνατότητα στον πολίτη να είναι παραγωγός ενέργειας, για ανακούφιση των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
- Σε επιλογές, για μικρά και μεσαία έργα ΑΠΕ, για την εξυπηρέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων και φορέων, για τη δυνατότητα η αγροτική παραγωγή και η κτηνοτροφία να βελτιώσουν τις συνθήκες λειτουργίας τους, οικονομικές και περιβαλλοντικές, για μια βιώσιμη παραγωγή.
Επιλογές με στόχο την ενεργειακή Δημοκρατία στην πράξη και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.
- Είναι δε ιδιαίτερα σημαντική η διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης, μέσα από αντίστοιχη αγωγή και εκπαίδευση, που θα αφορά στο σύνολο των σχολικών βαθμίδων.
Η Κυβέρνηση, προχωρά σε μια Νομοθετική Πρωτοβουλία, περισσότερο διαδικαστική, για να έχει η χώρα ένα Κλιματικό Νόμο, όπως και αντίστοιχα επικοινωνιακή, και λιγότερο ουσιαστική. Χωρίς ευρεία διαβούλευση, όπως πολλοί φορείς ανέφεραν, χωρίς συμμετοχή των νέων, με διατάξεις που αυξάνουν τη γραφειοκρατία, αλλά και την οικονομική επιβάρυνση, όπως οι διατάξεις για τα κτίρια (με τα νέα ασφαλιστήρια συμβόλαια).
- Χάθηκε η ευκαιρία να συνδυαστεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, με τη συμμετοχή όλων, σε ένα πρόγραμμα δράσεων σε σχέση με το περιβάλλον και την ενέργεια, με κοινωνική δικαιοσύνη.
Στα ειδικότερα ζητήματα:
- Ένας από τους στόχους της πράσινης μετάβασης είναι η ηλεκτροκίνηση, που πρέπει να αφορά όχι μόνο στα ΙΧΕ αυτοκίνητα, αλλά και στα ΜΜΜ (οχήματα, πλοία, τραίνα), και στις αντίστοιχες υποδομές βιώσιμης κινητικότητας.
- Ο προβληματισμός για την υλοποίηση των προγραμμάτων για τα σχέδια φόρτισης από τους Δήμους (άρθρο 14), παραμένει. Δεν υπάρχει σχεδιασμός για εγχώρια παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων, ούτε μπαταριών, παρά τα σημαντικά κοιτάσματα Νικελίου στη χώρα μας.
- Για τα βαρέα οχήματα Μ3, Ν2 και Ν3, δεν αναφέρεται το διάστημα που θα ισχύουν αυτές, ούτε απαντήθηκε πως προέκυψαν, αφού άλλαξαν οι αρχικές διατάξεις.
- Μεταξύ των μέτρων για τη μείωση των εκπομπών στα κτίρια: Η απαγόρευση πώλησης και εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης, από 1-1-2025: Πως μπορεί να εφαρμοστεί σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις και ολόκληρες περιοχές, χωρίς εναλλακτική παροχή άλλων καυσίμων (όπως π.χ. φυσικού αερίου);
- Επίσης υπάρχει σχεδιασμός, όσον αφορά στο Υδρογόνο, στο Πράσινο Υδρογόνο;
- Για τους όρους σύνταξης των ΜΠΕ, την καταγραφή και την ετήσια έκθεση (από πιστοποιημένο φορέα) για το ανθρακικό αποτύπωμα, (άρθρα 19-20) δύσκολα θα υπάρχει τεχνικά, και όχι μόνο, η δυνατότητα εφαρμογής από 1-1-2024. Με μια ακόμη οικονομική επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις.
- Οι διατάξεις για το Εθνικό Παρατηρητήριο, τη συμμετοχή του κοινού μέσω του διαδικτυακού τόπου του ΟΦΥΠΕΚΑ, Ετήσια Έκθεση, Εθνικό Συμβούλιο κ.λπ., είναι αντίθετες με τις δικές μας θέσεις: Για τη διαβούλευση, Για την εφαρμογή και Για τον έλεγχο. Αφορούν δε διαδικασίες μακριά από την Κοινωνία και το Κοινοβούλιο.
Ο στόχος για την κλιματική ουδετερότητα, για το 2050, όπως προσδιορίζεται, από τις προβλέψεις του Νομοσχεδίου:
- Έχει μόνιμη προτεραιότητα τη βίαιη απολιγνιτοποίηση, χωρίς καμία πρόβλεψη για την απεξάρτηση από το φυσικό αέριο, για το οποίο λέξη δεν αναφέρεται στο Νομοσχέδιο, αντίθετα με τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπου μειώνεται η εξάρτηση.
- Δεν υπάρχει επικαιροποίηση, σύμφωνα με τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις και αντίστοιχες αποφάσεις της Ε.Ε. Ούτε για τους στόχους, ούτε για το Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ).
- Όπως επίσης δεν προχωρά η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, με αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές να έχουμε συσσώρευση, και μάλιστα μεγάλων μονάδων ΑΠΕ, με προβλήματα και τριβές με τις τοπικές κοινωνίες.
- Πώς θα εξυπηρετηθεί η πράσινη ενεργειακή μετάβαση; Με ποια δίκτυα, με ποια διασυνδεσιμότητα, με ποιο σχέδιο για αποθήκευση ενέργειας; Το αναφέρω για πολλοστή φορά. Πολλές περιοχές έχουν κορεσμένα ηλεκτρικά δίκτυα, πέρα από την κακή τους συντήρηση. Η εκλογική μου Περιφέρεια, η Άρτα, έχει το αρνητικό ρεκόρ. Είναι ήδη αποκλεισμένη σχεδόν 10 χρόνια, με τις ανάλογες συνέπειες: είτε ενεργειακές, είτε στην παραγωγή, στην οικονομία, στον ανταγωνισμό.
Από την πλευρά μας, ως ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής:
- Για όλα τα ζητήματα καταθέτουμε προτάσεις. Όπως και για τα προβλήματα του καλπασμού (μέχρι τετραπλασιασμού), του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά και για την ακρίβεια: Η αδράνεια όμως της Κυβέρνησης, τα καθυστερημένα και ανεπαρκή μέτρα, δεν δίνουν λύσεις στα αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί και συνεχίζονται.
- Καταθέσατε την Τροπολογία σας για την επιδότηση του ρεύματος, όμως αυτή συνδέεται με ένα θολό τρόπο υπολογισμού κερδών για τους παραγωγούς ρεύματος, όπως θολός παραμένει και ο τρόπος υπολογισμού της ρήτρας αναπροσαρμογής. Ένα θετικό και ένα αρνητικό άρθρο. Γιατί να ψηφιστούν τα 2 μαζί και όχι ξεχωριστά;
- Και στο παρόν Νομοσχέδιο η κριτική μας συνοδεύεται από προτάσεις.
Καταθέσαμε τροπολογία με τρία βασικά στοιχεία της δικής μας Πρότασης για τον Κλιματικό Νόμο, ώστε στο ξεκίνημα της νομοθέτησής του, να έχουμε πραγματοποιήσει ένα ουσιαστικό βήμα προς την κατεύθυνση για κλιματική ουδετερότητα, πάνω σε ένα ελάχιστο επίπεδο συναίνεσης, με τρία άρθρα:
- Για τη σταδιακή απεξάρτηση από το Φυσικό Αέριο και το Πετρέλαιο.
- Για τη Σύσταση Κλιματικής Συνέλευσης
- Για το Ανεξάρτητο Εθνικό Συμβούλιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή.
- Το Νομοσχέδιο αυτό, είναι κατώτερο των απαιτήσεων και δεν ανταποκρίνεται στην ανάγκη μιας αποτελεσματικής νομοθετικής παρέμβασης για την αντιμετώπιση του προβλήματος της Κλιματικής Αλλαγής και τους στόχους για το 2050. Μια αναγκαιότητα όμως που αφορά και στο παρόν, αλλά κυρίως αφορά στο μέλλον, στις επόμενες γενιές.
