Σημεία Ομιλίας Χρήστου Γκόκα, κατά τη συζήτηση της Επίκαιρης Επερώτησης των Βουλευτών της Κ.Ο. του Κινήματος Αλλαγής, με θέμα: «Η έλλειψη σχεδίου, λανθασμένες πολιτικές και ανεπαρκείς χειρισμοί της κυβέρνησης οδηγούν τον πρωτογενή τομέα σε αδιέξοδο – χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις για την ανάπτυξή του».
- Ο πρωτογενής Τομέας, είναι ίσως ο πλέον ευάλωτος παραγωγικός τομέας. Επηρεάζεται άμεσα από κάθε μορφής κρίση, όπως η υπερδεκαετής οικονομική κρίση για τη χώρα μας, η υγειονομική κρίση με την πανδημία που βιώνουμε, η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια, αλλά και κρίσεις που προκύπτουν από τις διεθνείς εξελίξεις.
- Επηρεάζεται επίσης από τις συνθήκες της αγοράς, το επίπεδο του ανταγωνισμού, ιδιαίτερα σε σχέση με τις εξαγωγές, όπου επί πλέον διάφορες καταστάσεις, όπως κυρώσεις προς τρίτες χώρες, μέσω της ιδιότητας του μέλος της Ε.Ε, δημιουργούν αντίστοιχα προβλήματα.
Στα πλαίσια αυτά έχουν επίσης αυξηθεί οι απαιτήσεις για τον ποιοτικό έλεγχο.
- Ο Πρωτογενής Τομέας είναι ιδιαίτερα ευάλωτος, στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, που πάντα υπήρχαν, και στις συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής, που ολοένα και περισσότερο επηρεάζει την παραγωγή, ιδιαίτερα με τα ακραία φαινόμενα και τις ζημιές που προκαλεί, άλλα και ζημιές από καινούργιες αιτίες, από καινούργιες ασθένειες. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι, βρίσκονται κυριολεκτικά σε απόγνωση, βρίσκονται σε αδιέξοδο, από τις επιπτώσεις μια σειράς από τις παραμέτρους που προανέφερα. Αλλά και από την ολιγωρία, την αδράνεια, την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου και τους ανεπαρκείς χειρισμούς της Κυβέρνησης.
Βρίσκονται σε κινητοποιήσεις, αδυνατούν να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους και να συντηρήσουν την οικογένειά τους. Υπάρχει θέμα επιβίωσης.
- Το κόστος παραγωγής, για αγρότες και κτηνοτρόφους, έχει εκτιναχθεί στα ύψη, με τον διπλασιασμό έως και τριπλασιασμό των τιμών των λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, αλλά και σε σπόρους, αγροεφόδια, στα καύσιμα, στο ηλεκτρικό ρεύμα, όπου οι ενεργοβόρες επιχειρήσεις έχουν αύξηση λογαριασμών 200- 400%, όπως επίσης υπάρχει πολύ μεγάλη αύξηση στο κόστος των ζωοτροφών. Σε πολλά προϊόντα ( πχ τα πορτοκάλια) οι τιμές είναι είτε εξευτελιστικές, είτε μένουν αδιάθετα.
- Ο Πρωτογενής Τομέας δεν φαίνεται να είναι στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης. Από τα 42 δισ., των κάθε μορφής μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ο Πρωτογενής Τομέας που αντιστοιχεί στο 10% περίπου των οικονομικών δραστηριοτήτων, πήρε ελάχιστα, περίπου 860 εκατ. Ευρώ – και μάλιστα με τα τελευταία μέτρα – τα 175 για φυσικές καταστροφές είναι ποσά που κυρίως δίνονται από τον ΕΛΓΑ και συνήθως κάθε χρόνο.
- Στο Ταμείο Ανάκαμψης η αναλογία είναι ακόμα χειρότερη, ενώ επί πλέον επιφυλάσσονται έργα ΣΔΙΤ, (αρδευτικά) που θα επιβαρύνουν το κόστος παραγωγής, όπως επίσης θα πληρώσουν και τα έργα των ΑΠΕ, εφ’ όσον τα εγκαταστήσουν.
- Τα ανεπαρκή μέτρα της Κυβέρνησης που ανακοινώθηκαν, και οι συσσωρευμένες ζημιές δύο χρόνων, απώλειες στο εισόδημά τους, ακαρπίες, παγετοί, χαλαζοπτώσεις κ.λπ, μαζί με το αυξημένο κόστος παραγωγής για τη νέα καλλιεργητική περίοδο, θα έχουν σαν αποτέλεσμα να χαθεί και τρίτη χρονιά, πολλοί θα εγκαταλείψουν την παραγωγή, πολλές κτηνοτροφικές δραστηριότητες θα σταματήσουν.
- Εφ’ όσον θεωρούμε και εννοούμε στην πράξη, και όχι μόνο στα λόγια, τον Πρωτογενή Τομέα, ως βασικό πυλώνα για την παραγωγική και αναπτυξιακή Ανασυγκρότηση της χώρας, και ως προϋπόθεση για τη διατροφική της επάρκεια, απαιτείται ενίσχυση και σχέδιο για την ουσιαστική στήριξή του.
Θέλω να αναφερθώ σε δύο ειδικότερα ζητήματα:
1. Οι συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής Είναι όλο και περισσότερο ορατές και δυσμενείς. Προκαλούνται περισσότερες ζημιές από ακραία καιρικά φαινόμενα.
Όπως ο παγετός την Άνοιξη, οι υψηλές θερμοκρασίες στις αρχές Μαΐου, που θεωρούνται καύσωνας, βροχοπτώσεις συνεχείς, συνδυασμένες με υψηλές θερμοκρασίες. Προκαλούνται ζημιές ή νέες ασθένειες, που δεν καλύπτονται από το πλαίσιο του Κανονισμού του ΕΛΓΑ.
Αλλά πριν φθάσουμε εκεί θα πρέπει να δούμε πως μπορούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες για να προστατεύσουμε την παραγωγή από την Κλιματική Αλλαγή.
Πώς θα βελτιώσουμε μέσα από την παραγωγική διαδικασία, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, αφού η γεωργία ασκείται στο 40% της επιφάνειας της χώρας και καταναλώνει το 80% του νερού, ενώ συμβάλλει στο 12% των αερίων του θερμοκηπίου.
Πώς θα ενισχύσουμε με αντίστοιχες υποδομές, ή θα προωθήσουμε τις ΑΠΕ, την αξιοποίηση των γεωθερμικών πεδίων (π.χ στην Άρτα υπάρχει αναξιοποίητο γεωθερμικό Πεδίο με μεγάλες δυνατότητες εκμετάλλευσης).
Όπως επίσης μπορεί και έπρεπε να προωθηθούν προγράμματα για εγγειοβελτιωτικά έργα, ή για συστήματα πρόληψης (συστήματα προειδοποίησης) ή συστήματα προστασίας, όπως αντιχαλαζικής προστασίας.
Δεν φαίνεται αυτά τα θέματα να απασχολούν την Κυβέρνηση.
2. Οι Ομάδες Παραγωγών
Γνωρίζουμε τις δυνατότητες που προκύπτουν για καλύτερη και περισσότερο επωφελή για τους παραγωγούς διαχείριση και διάθεση των προϊόντων τους, αλλά και σε θέματα κόστους παραγωγής. Υπάρχει ένα έλλειμμα. Δεν προχωρούν, διστάζουν. Χρειάζονται, πέρα από το θεσμικό πλαίσιο και πρωτοβουλίες, για ουσιαστική υποστήριξη με ενημέρωση και παροχή βοήθειας, νομικής, τεχνολογικής και οικονομικής, για να προχωρήσει η σύσταση Ομάδων Παραγωγών. Εκτιμώ δε ότι σ’ αυτή την κατεύθυνση κρίσιμη και χρήσιμη είναι η συγκρότηση και λειτουργία της νέας ενιαίας Πανελλήνιας Οργάνωσης Παραγωγών την οποία δεν έχετε προωθήσει, αδικαιολόγητα.
Και για αυτά τα ζητήματα έχουμε υποβάλει σχετικά ερωτήματα, δηλαδή:
Α) Γατί δεν έχετε προχωρήσει σε συστηματικά προγράμματα για την προστασία της παραγωγής από την Κλιματική Αλλαγή;
Β)Γιατί δεν έχει υλοποιηθεί και υποστηριχθεί η νέα ενιαία Πανελληνία Οργάνωση των αγροτών;
Για τον Πρωτογενή Τομέα:
- Χρειάζεται ολοκληρωμένο σχέδιο
- Χρειάζεται άμεσα ουσιαστικά μέτρα στήριξης και ενίσχυση πριν να είναι πολύ αργά (ήδη είναι αργά).
Για να επιζήσει, έστω την ύστατη στιγμή.