Ομιλία Κατερίνας Σπυριδάκη στη Βουλή κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού.
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο προϋπολογισμός αποτελεί ύψιστης σημασίας κυβερνητικό νομοθέτημα και πάντα αποτυπώνει την κυβερνητική πολιτική. Ο φετινός προϋπολογισμός στερείται αναπτυξιακής, περιφερειακής αλλά κυρίως κοινωνικής διάστασης. Ξεχνά το βασικότερο, «τον άνθρωπο και τις ανάγκες του». Η ευημερία των αριθμών αφορά λίγους και επιβαρύνει τους πολλούς. Ευημερούν οι αριθμοί, αλλά δυστυχώς, δυστυχούν οι άνθρωποι.
Η χώρα έλαβε σημαντική Ευρωπαϊκή βοήθεια, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και από άλλες ευρωπαϊκές χρηματοδοτικές πηγές. Εξαιτίας ευρωπαϊκών ρυθμίσεων, οι τράπεζες διέθεταν μεγάλη ρευστότητα και ο δανεισμός διευκολύνθηκε απεριόριστα. Όμως αυτό δεν είχε κανένα αποτέλεσμα στην καθημερινότητα των πολιτών.
Στην Κρήτη και στο Λασίθι, ενώ έχουμε μεγάλες αναπτυξιακές προοπτικές, δεν έχουμε δει ούτε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, που να αξιοποιεί τη θέση, το κλίμα, και τους ανθρώπους του Λασιθίου. Ο υπερσυγκεντρωτισμός και η κυβερνητική αντίληψη μιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης κομματικό λάφυρο, δυσχεραίνουν την ανάπτυξη.
Τα υποστελεχωμένα νοσοκομεία, το κακό οδικό δίκτυο, η απουσία έργων ανθεκτικότητας και η απένταξη αντιπλημμυρικών έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης εμποδίζουν την ανάπτυξη.
Οι πολίτες του Λασιθίου δεν επωφελούνται από την επενδυτική βαθμίδα. Το κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα είναι ανύπαρκτο διότι η Κυβέρνηση, λόγω σκοπιμοτήτων και ανικανότητας, δεν τους συμπεριλαμβάνει στις πολιτικές της.
Σήμερα, οι Έλληνες πολίτες επιβαρύνονται με τη 2η υψηλότερη φορολογία κατανάλωσης και τη 6η υψηλότερη φορολογία έμμεσων φόρων στην Ε.Ε.. Ο πληθωρισμός αυξάνεται, όταν στην Ε.Ε αποκλιμακώνεται. Ο ιδιωτικός δανεισμός και τα κόκκινα δάνεια «πνίγουν» τους πολίτες. Ο οριζόντιος κεφαλικός φόρος πλήττει όλους τους επαγγελματίες και προστατεύει τους μεγάλους φοροφυγάδες. Η εγκατάλειψη της Υγείας και της Παιδείας, εκτός από καθημερινό βίωμα των πολιτών, αποτυπώνεται και αριθμητικά. Το ΕΣΥ καταρρέει και η ποιότητα της παρεχόμενης Εκπαίδευσης κατρακυλάει.
Κύριες και κύριοι συνάδελφοι,
Αν ρωτήσουμε έναν Έλληνα θα μας πει ως πρώτο και κυριότερο πρόβλημα της καθημερινότητας του την ακρίβεια και ως δεύτερο την Υγεία. Θα μας πει ότι τα χρήματα του δεν φτάνουν για να καλύψει τις ανάγκες του, ότι τα έσοδα του είναι λιγότερα από τα έξοδα και ότι ο δικός του προϋπολογισμος για τον επόμενο μήνα παρουσιάζει έλλειμμα.
Και εδώ επιτρέψτε μου να στρέψω το βλέμμα μου αλλού. Ζώντας στην Αυστρία, είδα την ακρίβεια να επηρεάζει ελάχιστα την άνοδο των τιμών στο super market, σχεδόν καθόλου στα καύσιμα και ένα κράτος να παρεμβαίνει με μέτρα αντίδρασης στην ακρίβεια και με επιδόματα στήριξης για να μείνει ο προϋπολογισμός του νοικοκυριού ανεπηρέαστος! Κάτι τέτοιο, όμως, στην Ελλάδα δεν συνέβη.
Η ζωή του μέσου Αυστριακού το 2019 με το 2023 έχει ελάχιστες διαφορές. Η ζωή, όμως, του Έλληνα το 2019 σε σύγκριση με το 2023 έχει τεράστια ζημία, λόγω της ακρίβειας και των πολιτικών επιλογών της Κυβέρνησης. Αυτή τη στιγμή οι τιμές στα super market της Αυστρίας είναι χαμηλότερες σε κάποια είδη πρώτης ανάγκης, τα ενοίκια σχεδόν ανταγωνιστικά με αυτά που υπάρχουν στο κέντρο της Αθήνας, οι μισθοί – όμως- σχεδόν διπλάσιοι και οι πρόσθετες δαπάνες για την υγεία και την παιδεία από κάθε νοικοκυριό είναι σχεδόν μηδενικές.
Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, τι ποιότητα ζωής απολαμβάνει ο Αυστριακός πολίτης και τι ο Έλληνας. Ο Αυστριακός γνωρίζει τι είναι αποταμίευση, ενώ ο Έλληνας παλεύει με το ζόρι να τα φέρει βόλτα. Αλλά δεν είναι εκεί η μεγαλύτερη διαφορά.
Η μεγαλύτερη διαφορά έγκειται στην ασφάλεια και την εμπιστοσύνη προς το Κράτος. Στην Αυστρία ο κάθε πολίτης νιώθει ασφάλεια αν χρειαστεί να απευθυνθεί στο Κράτος, ενώ ο Έλληνας φοβάται μη και χρειαστεί να απευθυνθεί στο Κράτος. Και αυτά σας τα λέω από προσωπική εμπειρία.
Άρα, κύριες και κύριοι της Κυβέρνησης, το που η ακρίβεια αγγίζει στη χώρα μας έχει ενδημικά χαρακτηριστικά, και δεν είναι ευρωπαϊκό φαινόμενο στον βαθμό που εσείς το παρουσιάζετε.
Και παρά τα παραπάνω επαίρεστε για την κοινωνική δικαιοσύνη που τάχα ο προϋπολογισμός σας φέρνει, όταν οι κοινωνικά άδικοι έμμεσοι φόροι παραμένουν υψηλοί, οι αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων δεν έχουν κανένα πρακτικό αντίκρισμα και το τελευταίο σας νομοσχέδιο για την πάταξη της φοροδιαφυγής ήταν η επιτομή της πολιτικής κοροϊδίας και αναντιστοιχίας προεκλογικών δεσμεύσεων και μετεκλογικών έργων.
Και κάπως έτσι ο πολίτης χάνει την εμπιστοσύνη του προς το Κράτος και το πολιτικό σύστημα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ως Τομεάρχης Τουρισμού, επιτρέψτε μου μία μικρή ειδική αναφορά στα θέματα του τουρισμού.
H υποτιθέμενη ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας οφείλεται κυρίως στην ανάκαμψη του Τουρισμού και στην πρωτοφανή εισροή εσόδων. Η τουριστική ανάπτυξη, όμως δεν οφείλεται σε καμιά κυβερνητική πολιτική αλλά στην επαναφορά του Τουρισμού σε τροχιά ανόδου μετά την πανδημία και κυρίως στον κόπο, την σκληρή δουλειά και τις πρωτοβουλίες των ανθρώπων του Τουρισμού.
Ο ισχυρισμός του Πρωθυπουργού ότι η Κλιματική Κρίση είναι ευκαιρία για τον Τουρισμό είναι το λιγότερο αφελής αν όχι επικίνδυνος, όταν μάλιστα έχουμε να κάνουμε με μια Κυβέρνησή που αποδείχτηκε ανίκανη να θωρακίσει την χώρα από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Στα 5 χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας δεν είδαμε μία προσπάθεια για ένα δομημένο σχεδιασμό, «από τα κάτω προς τα πάνω». Για ένα πολυδιάστατο σχέδιο ανάπτυξης, βασισμένο στην αποκέντρωση, την περιφερειακή ανάπτυξη και τον πολυθεματικό τουρισμό.
Δεν είδαμε μακρόπνοες, συμμετοχικές και συνεκτικές πολιτικές.
Αντίθετα, βλέπουμε μια πρόχειρη νομοθέτηση, ένα μοντέλο συγκεντρωτικό, που προσπαθεί να μαζέψει πόρους και εξουσία όπου εξουσία στο Υπουργείο Τουρισμού.
Βλέπουμε την τουριστική εκπαίδευση να καταρρέει.
Βλέπουμε φόρους δήθεν «ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση».
Διαπιστώνουμε έλλειψη πολιτικής βούλησης να στηριχτούν οι εργαζόμενοι και συνολικά ο κόσμος του Τουρισμού.
Διαπιστώνουμε αδιαφορία για τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και την ανθεκτικότητα του προορισμού.
Βιώνουμε την αδυναμία αντιμετώπισης του Υπερτουρισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Και ενώ είναι μονόδρομος η μετάβαση στον αειφόρο και βιώσιμο τουρισμό, για να θωρακίσουμε το τουριστικό μας προϊόν, αυτό δεν αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό σας.
Ξέρετε για την αειφορία δεν είναι άλλο πράγμα ο τουρισμός, και άλλο οι κοινωνικές ανάγκες. Το ένα προϋποθέτει το άλλο.
Για να κινηθούμε, λοιπόν, προς την κατεύθυνση της αειφορίας και του αειφόρου τουρισμού πρέπει να βάλουμε τις βάσεις, δε θα γίνει ούτε μόνο του, ούτε από τη μία μέρα στην άλλη, ούτε απλά ενισχύοντας μεγάλες επιχειρηματικές δράσεις. Θα σταθώ σε τρεις προϋποθέσεις και ζητήματα της αειφορίας του τουρισμού, για να δούμε που είμαστε, που θέλουμε να πάμε και τι κάνει η Κυβέρνησή σας.
Πρώτον, η ικανότητα της χώρας προορισμού να μπορεί να ανταπεξέλθει άμεσα και αποτελεσματικά στις κρίσεις και τις προκλήσεις. Αποτύχατε.
Δεύτερον, στην ικανότητα της χώρας προορισμού να διασφαλίζει την υγεία των επισκεπτών. Αποτυγχάνετε καθημερινά.
Τρίτον, στην ικανότητα της χώρας προορισμού να μπορεί πρωτίστως να στηρίξει τους εργαζόμενους στον τουρισμό, να δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης των επιχειρήσεων και έτσι να καταπολεμήσει τη φτώχεια. Και εδώ αποτυγχάνετε καθημερινά.
Οφείλουμε , όμως, να θωρακίσουμε το τουριστικό μας προϊόν, με τρόπο κοινωνικά δίκαιο και βιώσιμο. Αλλά εσείς κύριοι της κυβέρνησης έχετε αποδειχθεί λίγοι.
Έχετε αποδειχθεί λίγοι και στην περίπτωση της Μαγνησίας. Ο κόσμος του τουρισμού της Μαγνησίας είναι σε απόγνωση. Έχει πάρει στήριξη στις περισσότερες φορές, μόνο θεωρητικά, έχει ξοδέψει τις οικονομίες του για να επαναφέρει τα τουριστικά καταλύματα μόνος του και το κράτος είναι απόν. Και να σας ενημερώσω, κύριοι της Κυβέρνησης, ότι η χειμερινή σεζόν έχει ήδη ξεκινήσει και ότι αν αυτοί οι άνθρωποι δεν δουλέψουν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά έχετε τεράστιο μερίδιο ευθύνης.
Και έρχομαι στο εξής παράδοξο. Στη χώρα μας φέτος είχαμε έλλειμμα 50000 σε εργατικό δυναμικό στον τουρισμό, ενώ οι περισσότερες επιχειρήσεις μιλούν για προσωπικό μη καταρτισμένο, δεν κάνετε τίποτα στο κομμάτι της τουριστικής εκπαίδευσης. Το μόνο που έχει γίνει είναι οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού το 2019.
Στον τομέα του τουρισμού, ο προϋπολογισμός σας δείχνει ότι δε σκοπεύετε να κάνετε βήματα προς την αειφορία και τη βιωσιμότητα , είτε γιατί δεν το γνωρίζετε είτε γιατί απλά δε σας αφορά. Και είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει καμία στρατηγική καταπολέμησης των ανισοτήτων, προώθησης της ανάπτυξης και της κοινωνικής ευημερίας.
Οφείλουμε, λοιπόν, να αλλάξουμε πολιτική και φιλοσοφία. Οι σημερινές επιδόσεις του τουρισμού, δε διασφαλίζουν το μέλλον του. Δεν προχωράμε μπροστά με εποχικότητα, υπερσυγκέντρωση σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, ανισόρροπη ανάπτυξη και παλαιά μοντέλα.
Απαιτείται γεωγραφική διεύρυνση του τουρισμού, απαιτείται συνέχεια, συνεργασίες και συστήματα. Απαιτείται άμεσα μια νέα Εθνική Στρατηγική και ένα ολοκληρωμένο μέσο-μακροπρόθεσμο σχέδιο, που θα καταρτιστεί με διάλογο, συναίνεση και συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, παραγόντων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και κυρίως των τοπικών κοινωνιών. Και αυτή η στιγμή είναι τώρα αν θέλουμε ο τουρισμός να είναι βιώσιμος κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά στο μέλλον.
Και κλείνοντας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Να πω ότι το οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο της χώρας πρέπει να αλλάξει διότι είναι προβληματικό και δεν εγγυάται ένα ασφαλές μέλλον. Εμείς, το ΠΑΣΟΚ, έχουμε καθημερινό μας συνομιλητή την κοινωνία, και μέσα από τους ανθρώπους διαμορφώνουμε το σαφές σχέδιο για μια οικονομία πραγματικά ανθεκτική, με κοινωνική συνοχή, σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον, στοχεύοντας σε μια βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη, με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Σας ευχαριστώ.