Στη συζήτηση του Νομοσχεδίου του Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων και άλλες διατάξεις, στη χθεσινή συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής, τοποθετήθηκε η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Νάντια Γιαννακοπούλου.
Ξεκινώντας την ομιλία της, η βουλευτής αναφέρθηκε στις επικείμενες αλλαγές που έρχονται με το Σ/Ν και επιδιώκουν να ενισχύσουν τις δυνατότητες του ελληνικού δημοσίου στην πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων, αλλά και στην ταχύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χρηματοδοτικών διευκολύνσεων, ιδίως ενόψει της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2021-2027 και της αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η κα Γιαννακοπούλου, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή ν. 4013/2011 του ΠΑΣΟΚ, με τον οποίο συστάθηκαν η εθνική βάση δεδομένων δημοσίων συμβάσεων και το κεντρικό ηλεκτρονικό μητρώο δημοσίων συμβάσεων. Αποτέλεσαν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, μέσω των οποίων μπορούσαν να αντληθούν από τους φορείς αξιοποιήσιμα στοιχεία για το πλήθος και τον προϋπολογισμό δημοσίων συμβάσεων προμηθειών υπηρεσιών και έργων αλλά και για συμβάσεις που εμπίπτουν στον χώρο της άμυνας.
Επιπλέον, η βουλευτής αναρωτήθηκε εάν η αλλαγή των ορίων από τις 20.000 ευρώ στις 30.000 ευρώ για τις συμβάσεις προμηθειών των γενικών υπηρεσιών και στις 60.000 ευρώ για τις συμβάσεις έργων και τις συμβάσεις κοινωνικών υπηρεσιών όπου επιτρέπεται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, αποσκοπεί αποκλειστικά στην επιτάχυνση της ανάπτυξης. Όπως και αν ο χαρακτηρισμός συμβάσεων ως ήσσονος αξίας, δηλαδή, αυτών που η εκτιμώμενη αξία τους είναι ίση ή κατώτερη από το ποσό των δυόμιση χιλιάδων ευρώ, εξυπηρετεί αποκλειστικά την απλοποίηση και τον εξορθολογισμό του δαιδαλώδους νομικού πλαισίου.
Κλείνοντας, έκανε εκτενή αναφορά στα δύο τρανταχτά σημεία του νομοσχεδίου που αντιτίθεται στον πυρήνα της διαφάνειας και της χρηστής διαχείρισης δημόσιων πόρων. Συγκεκριμένα, η καθιέρωση της ιδιωτικής επίβλεψης στα δημόσια έργα με τον ιδιώτη να επιλέγεται και να αμείβεται από τον ανάδοχο και η πρόβλεψη για την επιστροφή του παράβολου στους προσφεύγοντες στην αποκλειστική προθεσμία των δέκα ημερών πριν καν λάβουν γνώση των απόψεων της αναφέρουσας αρχής, δε μπορούν να χαρακτηριστούν ως πραγματικές μεταρρυθμίσεις.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης:
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτρέψτε μου να κάνω μια δήλωση πριν μπω στην ουσία του νομοσχεδίου.
Σε μια περίοδο που η πατρίδα μας, όπως και όλος ο πλανήτης δοκιμάζεται από την πανδημία και την οικονομική κρίση που πηγάζει από αυτήν, αλλά και από την τουρκική επιθετικότητα, κάποιοι προσπαθούν να στρέψουν τον δημόσιο διάλογο στην απεργία πείνας του δολοφόνου έντεκα ανθρώπων. Όλοι μας σεβόμαστε την ανθρώπινη ζωή. Γι’ αυτό δεν κατανοώ τον διαχωρισμό που επιχειρείται σε ευαίσθητους και σε ανάλγητους και ταυτόχρονα την επίθεση και αμφισβήτηση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στην Ελλάδα από αυτούς ακριβώς που δεν σέβονται την ανθρώπινη ζωή, την δημοκρατία, το κράτος δικαίου και αυτές τις μέρες κάνουν σαφή την παρουσία τους με επιθέσεις παντού, ακόμα και σε αστυνομικά τμήματα.
Έχω σημειώσει ότι όλοι θέλουμε να ζήσει ο Δημήτρης Κουφοντίνας και γι’ αυτό ένας τρόπος υπάρχει, η προσφυγή στη δικαιοσύνη. Χαίρομαι δε που από ό,τι φαίνεται και η υπεράσπιση του Δημήτρη Κουφοντίνα αλλάζει γραμμή πλεύσης. Ας είμαστε όλοι ξεκάθαροι και ας συμφωνήσει όλος ο πολιτικός κόσμος. Η δημοκρατία δεν εκβιάζεται, δεν υποκύπτει σε πολιτικά παίγνια ούτε απειλείται. Όσοι την απείλησαν, είτε λέγονται 17 Νοέμβρη είτε Χρυσή Αυγή, απομονώθηκαν δημοκρατικά και βρίσκονται στη φυλακή, με αποφάσεις της ελληνικής δικαιοσύνης. Είναι πρόβλημα και πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία αν θέλετε, να μιλάμε ακόμα για τρομοκρατία, να βλέπουμε πανό «Γεννηθήκαμε 17 Νοέμβρη» που κρατάνε διαδηλωτές υπέρ του κ. Κουφοντίνα δήθεν υπερασπιζόμενοι κάποια ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δήθεν δικαίωμα επιλογής φυλακής έκτισης ποινής. Ας βάλουμε λοιπόν, ένα τέλος σε όλα αυτά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μπαίνω τώρα στο σημερινό νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων και άλλες διατάξεις. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, οι αλλαγές που φέρνετε επιδιώκουν να ενισχύσουν τις δυνατότητες του ελληνικού δημοσίου στην πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων αλλά και στην ταχύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χρηματοδοτικών διευκολύνσεων, ιδίως ενόψει της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2021-2027 και της αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η ζωτική σημασία της όποιας μεταρρύθμισης σε αυτούς τους τομείς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, γίνεται εύκολα αντιληπτή από όλους μας μπροστά στην κρισιμότητα των ημερών που διανύουμε και κυρίως των ημερών που θα έρθουν. Η οικονομία μας αυτή τη στιγμή και οι αποφάσεις που θα παρθούν για την στήριξή της απαιτούν τη διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου το οποίο θα διασφαλίσει μεν την αναπτυξιακή επανεκκίνηση της χώρας με γρήγορους ρυθμούς, χωρίς όμως σε καμία περίπτωση να επιτρέπει εκπτώσεις όσον αφορά στη διαφάνεια και στον δημόσιο έλεγχο. Δυστυχώς, όμως, η μελέτη του νομοσχεδίου και οι απόψεις τόσο όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης όσο και των φορέων αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο.
Τα όσα πρόκειται να αναφέρω, κύριε Υπουργέ, δεν αποτελούν ουτοπικές θεωρίες αλλά εφαρμόστηκαν στην πράξη κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ το 2011. Με τον ν. 4013/2011 συστάθηκαν η εθνική βάση δεδομένων δημοσίων συμβάσεων και το κεντρικό ηλεκτρονικό μητρώο δημοσίων συμβάσεων. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές αποτέλεσαν καινοτομίες για την ανάπτυξη και την οικονομία στον χώρο των δημοσίων συμβάσεων διατηρώντας όμως ως ακρογωνιαίο λίθο πάντα τη διαφάνεια. Η αλήθεια είναι πως με τη νομοθέτηση αυτών των μεταρρυθμίσεων μπορούν να αντληθούν από αυτούς τους φορείς αξιοποιήσιμα στοιχεία για το πλήθος και τον προϋπολογισμό δημοσίων συμβάσεων προμηθειών υπηρεσιών και έργων αλλά και για συμβάσεις που εμπίπτουν στον χώρο της άμυνας.
Η Κυβέρνηση με το παρόν νομοσχέδιο επιλέγει να ακολουθήσει τις τακτικές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τα αποτελέσματα των οποίων έχουν αποδειχθεί πλέον νομίζω ξεκάθαρα αποτυχημένα και ανεπαρκή. Στις τριακόσιες ογδόντα έξι τροποποιήσεις που εισήγαγε ο ΣΥΡΙΖΑ έρχονται να προστεθούν μέσα σε ενάμιση χρόνο ακόμα δεκαοκτώ τροποποιήσεις από τη σημερινή Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Το επιχείρημα ότι με την ψήφιση του παρόντος νομοσχεδίου ικανοποιείται η ανάγκη για να απεμπλακούν οι δημόσιες συμβάσεις από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις αφενός πολύ εύκολα, κύριε Υπουργέ, μπορεί να αποδομηθεί, αφετέρου υποκρύπτουν σοβαρές δυσμενείς συνέπειες για τον διαφανή τρόπο διοίκησης και βεβαίως και για τα όσα προβλέπονται για το περιβάλλον.
Αλήθεια, κύριε Υπουργέ, η αύξηση του χρηματικού ορίου από τις 20.000 ευρώ στις 30.000 ευρώ για τις συμβάσεις προμηθειών των γενικών υπηρεσιών και στις 60.000 ευρώ για τις συμβάσεις έργων και τις συμβάσεις κοινωνικών υπηρεσιών όπου επιτρέπεται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, θεωρείτε ότι αποσκοπεί αποκλειστικά στην επιτάχυνση της ανάπτυξης;
Αναρωτιέμαι αν ο χαρακτηρισμός συμβάσεων ως ήσσονος αξίας, δηλαδή, αυτών που η εκτιμώμενη αξία τους είναι ίση ή κατώτερη από το ποσό των δυόμιση χιλιάδων ευρώ και με δεδομένο ότι γι’ αυτές δεν διασφαλίζεται η τήρηση των αρχών που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις, εξυπηρετεί αποκλειστικά την απλοποίηση και τον εξορθολογισμό του δαιδαλώδους νομικού πλαισίου.
Δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, οι παρατηρήσεις μας κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου δεν εισακούστηκαν. Για παράδειγμα, η καθιέρωση της ιδιωτικής επίβλεψης στα δημόσια έργα με τον ιδιώτη να επιλέγεται και να αμείβεται από τον ανάδοχο και η πρόβλεψη για την επιστροφή του παράβολου στους προσφεύγοντες στην αποκλειστική προθεσμία των δέκα ημερών πριν καν λάβουν γνώση των απόψεων της αναφέρουσας αρχής αποτελούν κάποια ελάχιστα μεν άλλα τρανταχτά σημεία του νομοσχεδίου το οποίο ξεκάθαρα αντιτίθεται στον πυρήνα της διαφάνειας και της χρηστής διαχείρισης δημόσιων πόρων όσο κι αν εσείς προσπαθείτε να μας πείσετε ότι αποτελούν δήθεν μεταρρυθμίσεις.
Οποιαδήποτε νομοθέτηση ή τροποποίηση του πλαισίου που ρυθμίζει την ανάπτυξη της χώρας μας είναι επιτακτική ανάγκη να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελέσει ένα επιτυχημένο μοντέλο που θα δίνει λύση στα προβλήματα της φτώχειας και της ανεργίας τα οποία θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στο άμεσο μέλλον και να προβλέπει, όμως, ταυτόχρονα δικλείδες διαφάνειας και δημόσιου ελέγχου προκειμένου να αποφύγουμε τα κακώς κείμενα του πρόσφατου παρελθόντος. Δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, το υπό ψήφιση πολυσέλιδο νομοσχέδιό σας δεν το διακατέχει κανένα από αυτά τα δύο χαρακτηριστικά.
Σας ευχαριστώ πολύ.
