Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στην προ ημερησίας συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας και την αναζωογόνηση του εθνικού δρυμού της Δαδιάς
Κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Σήμερα συζητάμε ένα μείζον θέμα που αφορά στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και τις καταστροφικές επιπτώσεις στη Θεσσαλία, στον Έβρο, στη Ρόδο. Σε πολλά σημεία της χώρας η κατάσταση είναι τραγική.
Τι ήρθε, λοιπόν, σήμερα να μας πει ο Πρωθυπουργός ως δικαιολογία; «Τα προβλήματα δεν έχουν ούτε χρώμα ούτε κόμμα». Οι ευθύνες για τη μη λύση των προβλημάτων, όμως, έχουν και κόμμα και χρώμα και ονοματεπώνυμο, κ. Μητσοτάκη. Διότι δεν είστε νέος Πρωθυπουργός. Είστε Πρωθυπουργός, όσα χρόνια ήταν και ο κ. Τσίπρας. Άρα, πρέπει πια να αντιμετωπίσετε τα προβλήματα που δεν λύσατε ή τα προβλήματα που έχετε δημιουργήσει.
Εμείς παρουσιάσαμε τον Αύγουστο τις προτάσεις μας για μια σύγχρονη πολιτική προστασία στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου στη ΔΕΘ δημοσιοποιήσαμε το πρώτο σχέδιο – διότι δεν είχαμε όλα τα στοιχεία – για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας. Στις 2 Νοεμβρίου – γιατί είπατε ότι ήρθατε εδώ με δική σας πρωτοβουλία – η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ κατέθεσε επίκαιρη επερώτηση στους αρμόδιους υπουργούς της Νέας Δημοκρατίας για την τραγική κατάσταση στη Θεσσαλία.
Περιμένω κι εσάς να έρθετε να μου απαντήσετε στην ερώτηση για το κόστος της κατοικίας στην Ελλάδα. Γιατί στην προηγούμενη συνεδρίαση μας είπατε ότι δεν σας έχουμε καταθέσει πολλές ερωτήσεις, αλλά και τη μία που σας κατέθεσα ούτε σε αυτή ήρθατε να απαντήσετε. Ελάτε, λοιπόν, την άλλη εβδομάδα να συζητήσουμε αυτό το μείζον ζήτημα που αφορά την ελληνική κοινωνία.
Όμως η κυβέρνηση στο θέμα της κλιματικής κρίσης και των καταστροφών επέλεξε την απαξίωση και λυπάμαι, γιατί τέτοιου μεγέθους ζητήματα επιβάλουν συνεννόηση, συναίνεση και εθνικές λύσεις.
Γιατί η θωράκιση της χώρας μπροστά σε αυτά τα φαινόμενα δεν εξαντλείται στα όρια ενός εκλογικού κύκλου. Δεν αφορούν μόνο μια κυβέρνηση. Αφορούν πολλές και διαδοχικές κυβερνήσεις. Δεν είναι από το 2016, κ. Φάμελλε, το φαινόμενο. Ο νόμος είναι από το 2016. Το φαινόμενο ξεκινά πολλά χρόνια πριν, όταν εμείς κρούαμε το καμπανάκι του κινδύνου για να ανοίξει δημόσιος διάλογος για την κλιματική κρίση. Από το 2006 και μετά βουλευτές και στελέχη της Νέας Δημοκρατίας μας λέγατε για «πράσσειν άλογα», αυτά τα ψεκασμένα σενάρια του Τραμπ.
Όπως και η ανάταξη της παραγωγικής βάσης της χώρας, η αναζωογόνηση του κοσμήματος της Δαδιάς κι αυτά επιτάσσουν συνεννόηση, συνδιαμόρφωση και συναίνεση.
Για εμάς το κοινοβούλιο δεν είναι μόνο χώρος πολιτικής αντιπαράθεσης, πρωτίστως είναι ένας χώρος δημιουργίας, δημιουργικής συζήτησης και σύνθεσης. Με μια όμως προϋπόθεση: να υπάρχει διάθεση.
Ό,τι και να πούμε, η αλαζονική απάντηση του κ. Μητσοτάκη και των υπουργών, είναι ότι «δεν έχετε προτάσεις, δεν έχετε θέσεις».
Ό,τι και να πούμε, αυτό είναι το μότο. Ξέρουμε ότι έχετε τους μιντιακούς μηχανισμούς για να αποκρύπτετε προτάσεις, αλλά εδώ είμαστε ισότιμοι. Και σήμερα θα σας θέσουμε πολλά ζητήματα για να δούμε, αν έχετε διάθεση να κινηθείτε προς τη συναίνεση.
Εμείς ποτέ δεν αρνηθήκαμε την κλιματική κρίση. Άλλωστε, όπως είπα, προ εικοσαετίας θέσαμε το ζήτημα.
Όμως η κλιματική κρίση δεν μπορεί να είναι ένα συνεχιζόμενο άλλοθι. Ξέρω πολύ καλά, από πρώτο χέρι, ότι ισχυρά οικονομικά λόμπι των ορυκτών καυσίμων, συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις – και στην Ευρώπη και σε όλο τον δυτικό κόσμο – δεν θέλουν αυτή η συζήτηση να γίνει με πραγματικούς όρους.
Αλλά, εμείς είμαστε στη λεκάνη της Μεσογείου και αν δεν κάνουμε κάτι άμεσα – ήδη έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ – οι επιπτώσεις θα πολλαπλασιάζονται. Άρα, κάθε χρόνο τα ίδια θα κουβεντιάζουμε.
Εμείς, λοιπόν, λέμε ότι η λέξη-κλειδί είναι η λέξη «ανθεκτικότητα». Ανθεκτικότητα στις υποδομές, ανθεκτικότητα στη στρατηγική, ενημέρωση στην κοινωνία για το πως πρέπει να οικοδομήσουμε την ανθεκτικότητα. Το ότι έχετε κάνει τα ελάχιστα, δεν χρειάζεται να τα περιγράψω με γλαφυρό τρόπο, τα βίωσε στο πετσί του ο ελληνικός λαός.
Μόνο δικαιολογίες που υπονομεύουν τη συζήτηση και συνωμοσιολογίες. Τα ακούσαμε πέρυσι: Πράκτορες, πρόσφυγες, μετανάστες. Τι καταφέρνετε με αυτό, πέρα από μια βραχυπρόθεσμη επικοινωνιακή διαχείριση; Καταφέρνετε κάτι πολύ βαθύτερο: Την υπονόμευση του ρεαλισμού, του ορθολογισμού. Για να κατανοήσει η κοινωνία το μέγεθος του ζητήματος κι έτσι να μπορούμε να κάνουμε τις αναγκαίες παρεμβάσεις ως κράτος.
Χρησιμοποιείτε αλά καρτ τα επιστημονικά ινστιτούτα.Στην προσπάθεια σας μάλιστα να μας πείσετε ότι δεν κάηκαν εκατομμύρια στρέμματα φέτος το καλοκαίρι, βαφτίσατε αναξιόπιστο το Αστεροσκοπείο Αθηνών και τα δεδομένα του δορυφορικού συστήματος «Κοπέρνικος». Όταν όμως τα ίδια επιστημονικά ινστιτούτα δημοσιοποιούσαν δεδομένα, που έδειχναν τη ραγδαιότητα των φυσικών φαινομένων, όπως στην περίπτωση του Daniel, τότε – μια χαρά για εσάς – ήταν αξιόπιστα. Κι εκεί α λα καρτ προσέγγιση απέναντι στην επιστημονική κοινότητα.
Για εσάς πολιτική προστασία σημαίνει μόνο εναέρια μέσα πυρόσβεσης. Απαρχαιωμένη αντίληψη. Σημαντικά μεν, αλλά δεν φτάνουν. Η υπεροπλία της χώρας σε εξοπλισμό και μέσα καταστολής των πυρκαγιών, είναι αναντίστοιχη με τα αποτελέσματα, που ζήσαμε όλοι πέρυσι το καλοκαίρι. Μετά τις πυρκαγιές του 2021 η κυβέρνηση –κατά τα δικά σας λεγόμενα- «έλαβε το μήνυμα» και προχώρησε στην ίδρυση ξεχωριστού υπουργείου κλιματικής κρίσης.
Δύο χρόνια μετά καθ’ ομολογίαν του υπουργού που κάθεται δίπλα σας, είναι ένα κέλυφος αδειανό, που δεν έχει καταφέρει να αξιοποιήσει τη μεγάλη προίκα του, το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Έχετε προαναγγείλει την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για την πολιτική προστασία, όταν ο νόμος που η κυβέρνησή σας ψήφισε πριν από τρία χρόνια παραμένει ανεφάρμοστος. Αλλαγή δηλαδή στην αλλαγή;
Αυτό δεν υπογραμμίζει την προχειρότητά, που σχεδίασε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας;
Για εμάς είναι μια ακόμη απόδειξη της ψευδεπίγραφης ατζέντας μεταρρυθμίσεων, που έχετε. Δεν κάνετε μεταρρυθμίσεις, αρκείστε σε απλές διαρρυθμίσεις και αλλαγές βιτρίνας. Σκοπός σας δεν είναι να παρέμβετε μεταρρυθμιστικά στις παθογένειες του κράτους, -τις χρόνιες παθογένειες που όλοι παραδεχόμαστε-, αλλά στόχος σας είναι να μην αλλάξει τίποτα και όλα να μένουν συνεχώς τα ίδια για να διατηρούνται μικρο-εξουσίες, θυμίζοντας τον «Γατόπαρδο».
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Σε μια εποχή συνεχών κρίσεων, η ανθεκτικότητα της κοινωνίας είναι ένα βασικό εθνικό ζητούμενο. Για εσάς όμως, αυτή η λέξη «ανθεκτικότητα» – που για εμάς έχει πολύ μεγάλη σημασία – είναι μια λέξη που κακοποιείται καθημερινά.
Όταν μετά τις φωτιές του καλοκαιριού σας καλούσαμε να ενισχύσετε την πρόληψη, τι μας απαντούσατε;
Ότι θέλουμε να τραβήξουμε πόρους από την δασοπυρόσβεση κι έτσι να την αποδυναμώσουμε. Βέβαια όλοι οι ειδικοί, παγκοσμίως, συνηγορούν ότι οι φωτιές σβήνουν τον χειμώνα, μέσω της ενδυνάμωσης της πρόληψης.
Και επαναφέρω το ερώτημα: Γιατί να μένουν άνεργοι τον χειμώνα οι εποχικοί πυροσβέστες και δεν αξιοποιείτε την εμπειρία τους στο θέμα της πρόληψης μαζί με τα δασαρχεία;
Ως προς τις πλημμύρες, η αβελτηρία και η καθυστέρηση της κυβέρνησης σας να προετοιμάσει τους χάρτες επικινδυνότητας και αντιμετώπισης πλημμυρικών φαινομένων, οδήγησε τη χώρα να είναι ένα βήμα πριν την παραπομπή της στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Όταν όμως δεν έχετε καν εντοπίσει τους κινδύνους, πως θα εκπονήσετε ένα συνεκτικό σχέδιο αναβάθμισης και θωράκισης των υποδομών;
Σας το λέει αυτό μόνο η αντιπολίτευση; Σας το λέει και η Ολλανδική εταιρεία, που προσλάβατε, ότι το μέγεθος της κακοκαιρίας από μόνο του δεν θα δημιουργούσε τέτοια καταστροφή. Θα το καταθέσουμε. Κύριε Μητσοτάκη, δεν σας διέκοψε κανείς. Ακούσαμε προσεκτικά ό,τι είχατε να πείτε. Έχετε δευτερολογία, όπως και εγώ. Οπότε θα κάνουμε έναν γόνιμο διάλογο. Χαίρομαι πάρα πολύ, γιατί όσα λέμε σας ενοχλούν γιατί είναι πραγματικότητα. Αν δεν ήταν πραγματικότητα, δεν θα σας ενοχλούσε τίποτα.
Ας σημειώσουμε ότι είμαστε η μοναδική χώρα της Ένωσης, που δεν έχει ακόμα επικαιροποιήσει τους χάρτες, όπως θα έπρεπε. Αλλά αν χρειαστεί να καλύψετε τις ευθύνες σας, θα μας πείτε ότι και για αυτό φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση όπως για τα Τέμπη, σύμφωνα με το αιτιολογικό της εξεταστικής επιτροπής, που ψηφίσατε μαζί με το ΚΚΕ.
Και δεν είναι βέβαια επαρκής η δικαιολογία ότι θα το κάνετε τώρα. Κυβερνάτε πέντε χρόνια. Θέλατε 13 στις 13 περιφέρειες, για να έχετε αγαστή συνεργασία με τους περιφερειάρχες που θα έχετε το ίδιο πολιτικό δόγμα. Τα είδαμε τα αποτελέσματα. Και στον Έβρο και στη Θεσσαλία.
Οι Έλληνες πολίτες γιατί να σας εμπιστευτούν ότι τώρα θα τα κάνετε καλύτερα; Όταν επί πέντε χρόνια άλλοθι βρίσκετε μόνο στις αστοχίες της προηγούμενης κυβέρνησης;
Η συνθήκη «ανεχτείτε την καταστροφή, γιατί υπάρχουν και χειρότερα» τελείωσε. Δεν υπάρχει πια ο φόβος των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ. Υπάρχει ισχυρή προοδευτική εναλλακτική απέναντι στη συντηρητική παράταξη. Βγάλτε, λοιπόν, τις παρωπίδες σας και σταματήστε να κραδαίνετε το 41% γιατί έτσι προσβάλλετε και την εμπιστοσύνη των πολιτών, που σας ψήφισαν στις τελευταίες εθνικές εκλογές.
Αγαπητοί συνάδελφοι
Στη Θεσσαλία χάθηκαν κάτω από το νερό πάνω από ένα εκατομμύριο στρέμματα, 25.000 ζώα πνίγηκαν ενώ οι ζημιές σε υποδομές όπως δρόμοι και γέφυρες είναι τεράστιες.
Η ανασυγκρότηση της συνεπώς δεν εξαντλείται απλά σε μια εταιρεία διαχείρισης υδάτων. Πρέπει να υπάρχει εταιρεία διαχείρισης υδάτων αλλά για αυτόν τον λόγο και όχι υπεύθυνη για την παραγωγική ανασυγκρότηση όλης της Θεσσαλίας.
Εδώ απαιτείται ένα ολιστικό σχέδιο, που θα περιλαμβάνει την αναγέννηση του παραγωγικού μοντέλου, τις ανθεκτικές υποδομές, την αναζωογόνηση της οικονομικής δραστηριότητας και της απασχόλησης.
Από τη ΔΕΘ πρότεινα τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου φορέα, που θα δουλέψει στα πρότυπα των Ολυμπιακών Αγώνων, ένα σύστημα Ομάδων Διοίκησης Έργου.
Μια task force στα ευρωπαϊκά πρότυπα, που θα διασφαλίσει τη διαφάνεια και την ταχύτητα. Θα αποτελείται από τον Πρωθυπουργό, τους αρμόδιους υπουργούς και τον περιφερειάρχη και θα συνεπικουρείται από μια ομάδα τεχνοκρατών και ειδικών. Θα συνεδριάζει συχνά ανάλογα με τις ανάγκες για να επιλύει καίρια προβλήματα.
Ετσι, θα μπορούμε να μιλάμε πραγματικά για επιτελικό κράτος που θα διασφαλίζει την υλοποίηση των έργων και την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων. Και όχι για ένα επιτελικό κράτος, το οποίο μιλάει για έργα με προτεραιότητα τον πελατειασμό και την επικοινωνιακή διαχείριση. Δεν μπορεί να γίνει ανεκτό στη Θεσσαλία, στον Έβρο, στη Ρόδο, στην Εύβοια όπου επλήγησαν χιλιάδες άνθρωποι του μόχθου, ό,τι έκανε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στην Ηλεία. Ακόμα και σήμερα, εκεί, υλοποιούνται ή δημοπρατούνται έργα του πρώην «Ταμείου Μολυβιάτη».
Οι αμιγώς εξαρτώμενοι από την γεωργία και την κτηνοτροφία κάτοικοι ακόμη δεν έχουν ορθοποδήσει οικονομικά. Το πολύτιμο αυτό ανθρώπινο κεφάλαιο, σε επίπεδο γνώσης της υπαίθρου, στην πιο παραγωγική του ηλικία, πλήττεται και δοκιμάζονται η τοπική οικονομία και η κοινωνική συνοχή. Ακόμα και μετά τις φωτιές του 2021 στην Ηλεία, πέρα από την εκπόνηση μελέτης από τη ΔιαΝέοσις, δεν έχει προχωρήσει τίποτα από τα παραπάνω.
Βεβαίως, στηρίζουμε ένα μέρος της επιδοματικής πολιτικής, αλλά δεν μπορεί να είναι μια μακροπρόθεσμη λύση σε αυτές τις περιπτώσεις. Πρέπει να εγγυηθούμε στους κατοίκους αυτών των περιοχών ότι θα μείνουν στον τόπο τους, θα εργάζονται και θα ορθοποδήσουν. Ότι θα αποκτήσουν και πάλι οι περιοχές τους συγκριτικό πλεονέκτημα. Όμως, αντί ενός ολοκληρωμένου σχεδίου, οι αγρότες και κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας έχουν να αντιμετωπίσουν ένα ακόμα ζήτημα που προέκυψε από την άδικη κατανομή των επιδοτήσεων της ΚΑΠ.
Φέτος τα ποσά που διατέθηκαν ήταν πολύ μικρότερα από αυτά που περίμεναν. Με αποτέλεσμα οι παραγωγοί, που είχαν προγραμματίσει να αξιοποιήσουν τα χρήματα αυτά για τη νέα καλλιεργητική περίοδο, να βρίσκονται σε πολύ δυσχερή θέση.
Συγκεκριμένα, το συνολικό εγκεκριμένο κονδύλι της βασικής ενίσχυσης για το 2023 ανέρχεται σε 829 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένο κατά 239 εκατομμύρια ευρώ έναντι του 1 δισεκατομμυρίου 68 εκατομμυρίων ευρώ το 2022. Και ενώ η χώρα δύναται να πληρώσει ως προκαταβολή το 70% της βασικής ενίσχυσης, δηλαδή 580 εκατομμύρια ευρώ, στους δικαιούχους πιστώθηκαν 488 εκατομμύρια.
Χρήματα αναγκαία για τους αγρότες προκειμένου να καλύψουν το αυξημένο κόστος παραγωγής στις καλλιέργειες τους, να αγοράσουν εφόδια για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλές περιπτώσεις τα χρήματα που δόθηκαν, δεν επαρκούν να καλύψουν ούτε τις ασφαλιστικές τους εισφορές.
Την ίδια στιγμή, παρακολουθούν άναυδοι τις αντιπαραθέσεις του αρμόδιου Υπουργού και της διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ, που διόρισαν οι δικοί σας Υπουργοί.
Το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στο πλευρό των αγροτών και των κτηνοτρόφων και θα συνεχίσουμε τον αγώνα και εδώ στη Βουλή και στην κοινωνία, ώστε να υπάρξει άμεση ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα.
Όπως σημειώσαμε και στην επίκαιρη επερώτηση που καταθέσαμε, η πολυήμερη παρουσία των νεκρών ζώων και η διαρροή ζωοτροφών και λιπασμάτων, μόλυναν τον υδροφόρο ορίζοντα. Παράλληλα, λόγω των έντονων πλημμυρικών φαινομένων και των δύο θεομηνιών, η κατάκλιση των εδαφών στις πληγείσες περιοχές, επηρέασε την υγεία των εδαφικών οικοσυστημάτων με την προσθήκη ιζήματος, αλλάζοντας τις φυσικές τους ιδιότητες και υποβαθμίζοντας τη δομή τους.
Για τον λόγο αυτό πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο, όπως προτείνει και η Greenpeace, να υπάρξουν αναλύσεις στο έδαφος και το νερό για κάθε παραγωγό, και να μην περιοριστείτε σε δειγματοληπτικούς ελέγχους καθώς κάθε έκταση είναι ειδική περίπτωση που μπορεί να επηρεάσει τη δημόσια υγεία.
Η αναγέννηση του παραγωγικού μοντέλου στις πληγείσες περιοχές πρέπει να γίνει με όρους ανθεκτικότητας των αγροτικών συστημάτων και προστασίας της βιοποικιλότητας.
Τέλος, χρειάζεται ένας γενικότερος σχεδιασμός διαχείρισης των υδάτων στη Θεσσαλία. Και χρειάζεται μια προσέγγιση πολυεπίπεδη στο θέμα. Οι χρόνιες στρεβλώσεις δεν αίρονται δια μαγείας. Όταν το ίδιο δίκτυο χρησιμεύει για άρδευση και αποστράγγιση ταυτόχρονα, όταν ο έλεγχος και η διαχείριση είναι διάσπαρτη σε πενήντα υπηρεσίες, που αδυνατούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, γίνεται κατανοητό ότι ένα ενιαίο σχέδιο είναι επιβεβλημένο. Ο υπόγειος υδροφορέας της Θεσσαλίας έχει έλλειμμα 250 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού κάθε χρόνο. Η λίμνη Κάρλα καλύπτει αυτήν τη στιγμή 200 χιλιάδες στρέμματα γης. Τι σχεδιασμό έχετε; Τι θα γίνει με αυτούς τους ανθρώπους; Πρέπει επιτέλους να δώσετε σαφείς απαντήσεις σε αυτές τις προκλήσεις.
Είναι κρίσιμο να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα και την επιστροφή στην παραγωγή και στις αγορές των μεταποιητικών επιχειρήσεων της Θεσσαλίας.Με χαμηλότοκο μακροπρόθεσμο δανεισμό. Με κίνητρα για τη μετεγκατάσταση τους στις Βιομηχανικές Περιοχές. Για παράδειγμα στη ΒΙΠΕ της Λάρισας οι ζημιές από τις πλημμύρες ήταν πολύ περιορισμένες.
Δεν πρέπει να ξεχάσουμε και τους εργαζόμενους, που βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής εργασίας. Οφείλει το κράτος να μην καθυστερεί την αποζημίωσή τους.
Τα δεκάδες τυροκομεία στον κάμπο είτε έκλεισαν είτε υπολειτουργούν. Θα πρέπει να υπάρξει ένας συνολικός σχεδιασμός, που θα περιλαμβάνει προβλέψεις τόσο για την επιστροφή στην κτηνοτροφία όσων έχασαν τα κοπάδια τους αλλά και την εξασφάλιση της θέσης τους στην αγορά, όταν θα ξεκινήσει και πάλι η μαζική παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων.
Αγαπητοί συνάδελφοι
Στις αρχές Δεκεμβρίου θα οργανώσουμε στον Έβρο συζήτηση με την τοπική κοινωνία και τους επιστήμονες. Όχι μόνο για την αναζωογόνηση του σπάνιου οικοσυστήματος της Δαδιάς και των καμένων εκτάσεων σε Ροδόπη και Έβρο, αλλά και για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού μοντέλου διοίκησης και διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών. Έχουμε χρέος να μιλήσουμε και εδώ για την ανθεκτικότητα.
Ο πρωθυπουργός στην προηγούμενη συζήτησή μας, εδώ, στην εθνική αντιπροσωπεία είχε βαφτίσει ως ρηξικέλευθη πρωτοβουλία του, αυτό που αποτελεί συνταγματική υποχρέωση: Την κήρυξη αναδασωτέων των καμένων εκτάσεων.
Φαίνεται ότι για τους δήθεν εκσυγχρονιστές της Νέας Δημοκρατίας, η τήρηση των νόμων και του συντάγματος είναι είδηση. Έχουμε ακούσει για το «Δαδιά pass», αλλά τίποτα για το έργο του κ. Αμυρά που ορίστηκε υπεύθυνος του project της αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων. Θα πρέπει να γίνει αποτύπωση των καμένων εκτάσεων με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα και να εντοπιστούν τα ευάλωτα σημεία εντός της περιμέτρου τους.
Θέσεις που έχουν καεί στο κοντινό παρελθόν, θέσεις με έντονη κλίση στις οποίες η σφοδρότητα καύσης ήταν μεγάλη και ενδεχομένως δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για επιφανειακή απορροή και διάβρωση του εδάφους .
Επιπλέον, πρέπει να υπάρξει χαρτογράφηση της παρουσίας της ορνιθοπανίδας.
Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται ειδικός σχεδιασμός τόσο για την υποβοήθηση της φυσικής αναγέννησης και την επαναφορά των ειδών, όσο και για την ανάσχεση της επιφανειακής απορροής του νερού και την πρόκληση πλημμυρών.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Την περασμένη χρονιά είχαμε το εξής παράδοξο: Είχαμε τα περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη φορά, τις λιγότερες εστίες από τον ετήσιο μέσο όρο μας, αλλά και τις περισσότερες καμένες εκτάσεις από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο σε απόλυτο αριθμό όσο και ως ποσοστό της έκτασης της χώρας.Είναι προφανές ότι κάτι δεν κάνετε καλά. Κάτι δεν πάει καλά σε αυτήν τη χώρα, που δίνει δισεκατομμύρια για να έχει τις καλύτερες δυνατότητες πυρόσβεσης, έχει τις λιγότερες εστίες αλλά τη μεγαλύτερη καταστροφή. Πώς το αιτιολογείτε αυτό, κ. Μητσοτάκη; Δεν άκουσα μία λέξη, που να αιτιολογεί αυτό το φαινόμενο.
Χρειάζεται ένα διαφορετικό σύστημα πολιτικής προστασίας.Ο συνδυασμός των ψηφιακών εργαλείων με τους στόχους και τις πολιτικές της πράσινης μετάβασης είναι η απάντηση σε όλους τους κινδύνους του μέλλοντος μας, ώστε να μην εξελιχθούν σε φυσικές καταστροφές. Η στρατηγική και ο τρόπος παρακολούθησης, αντιμετώπισης, αλλά και αποκατάστασης οφείλουν να επαναπροσδιοριστούν άμεσα και ριζικά και να υιοθετηθούν λύσεις αποδοτικές, κινητοποιώντας όλους τους απαραίτητους πόρους ανθρώπινους και μη.
Τι λείπει, άραγε, από αυτή την εξίσωση μεταξύ διαθέσιμων δεδομένων, επιστημονικής γνώσης και λήψης αποφάσεων;
Υπάρχει κάτι, που με βάση τη διεθνή εμπειρία αλλά και την υφιστάμενη εγχώρια τεχνογνωσία, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο αποδοτική διαχείριση φυσικών καταστροφών.
Ο λόγος για τη δημιουργία ενός εθνικά ενοποιημένου υποστηρικτικού συστήματος λήψης αποφάσεων, το οποίο θα αξιοποιεί τη διαθέσιμη πληροφορία σχετικά με τους κινδύνους, τα διαθέσιμα τεχνολογικά εργαλεία και επιστημονικά μοντέλα, και θα μπορεί να μετασχηματίζει όλη αυτή τη γνώση σε κάτι επιχειρησιακά χρήσιμο και κρίσιμο. Το πώς μπορεί ένα τέτοιο εργαλείο να διαμορφωθεί, έχει προφανώς πολλαπλές προσεγγίσεις και μεθοδολογίες. Όσοι ασχολούνται με ζητήματα πολιτικής προστασίας και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή έχουν αρκετά ξεκάθαρη εικόνα, τόσο για τα είδη των δεδομένων, που δυστυχώς λείπουν από τη χώρα μας ενώ είναι σημαντικό να υπάρχουν, αλλά και για τον τρόπο αξιοποίησής τους, έτσι ώστε η λήψη αποφάσεων να μπορεί να είναι αποδοτική, να μπορεί να μετασχηματιστεί σε ένα ουσιαστικό επιχειρησιακό εργαλείο. Αισθητήρες, συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, μοντέλα εκτίμησης κινδύνου, χωρικά δεδομένα, αποθετήρια έργων και πολλά άλλα κάτω από ένα ενοποιημένο σύστημα, που θα βοηθά σε άμεσο χρόνο αυτούς που επιχειρούν. Ειδικά προφίλ κινδύνου, επομένως και διαφορετική χάραξη στρατηγικής ανά περιοχή, με προσδιορισμό διακριτών και ξεκάθαρων ρόλων για τους εμπλεκόμενους. Φανταστείτε, λοιπόν, πόσο πιο εύκολα, έγκαιρα και έγκυρα όλο αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει. Σε μια οθόνη οπτικοποιημένη και διαθέσιμη ταυτόχρονα προς όλους. Δεν είναι επιστημονική φαντασία, τα εργαλεία υπάρχουν, όπως και η τεχνογνωσία για να υλοποιηθούν όλα αυτά. Όπως συμβαίνει και στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας στις Βρυξέλλες, όπως και σε πολλές άλλες χώρες.
Έχουμε χρέος μέσα από αυτή τη νέα οπτική να εκπαιδευτούν οι πολίτες, οι μαθητές στα σχολεία στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής.
Να συγκροτηθούν άμεσα επιτροπές αξιολόγησης κινδύνου στα πρότυπα του ΟΑΣΠ, και να ληφθούν πολλά συμπληρωματικά μέτρα. Όλα αυτά μπορούν και είναι εφικτό να γίνουν. Πρέπει, όμως, αυτή τη φορά να μην το αναβάλουμε.
Είμαι σίγουρος ότι, εάν φέτος τον χειμώνα δεν κάνουμε περισσότερα από αυτά που κάναμε πέρυσι, το καλοκαίρι θα συζητάμε ακριβώς τα ίδια. Και θα έρχεστε στη Βουλή, κ. Μητσοτάκη, να λέτε πάλι ότι τα προβλήματα δεν έχουν χρώμα, κόμμα, άρωμα. Και θα σας απαντάμε ότι έχουν και όνομα -το όνομά σας- και χρώμα και κόμμα -το κόμμα σας-. Και πάλι μια απ’ τα ίδια στην πλάτη του ελληνικού λαού. Είμαστε εδώ για να συζητήσουμε, να συναινέσουμε, για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο ζήτημα των κορυφαίων επιπτώσεων από την κλιματική κρίση, αλλά να συζητήσουμε με διάθεση συναίνεσης. Και όχι με διάθεση αλαζονείας και περιφρόνησης για ό,τι πει κάθε φορά η αντιπολίτευση.
Σας ευχαριστώ
